De titel lijkt voor sommigen onder jullie heel vanzelfsprekend maar voor heel veel mensen is het niet zo’n evidentie.
De enige kinderloze mensen die niet als ongelukkig of zelfs meelijwekkend worden bekeken zijn zij die ervoor gekozen hebben om zonder kinderen door het leven te gaan. Zij worden dan spijtig genoeg en geheel onterecht dikwijls als egoïstisch bestempeld.
Zij die ongewenst kinderloos zijn gebleven omdat de natuur zijn werk niet heeft gedaan en de wonderen der medische wetenschap evenmin hebben gewerkt zijn heel dikwijls het voorwerp van gefluister en ook goedbedoelde blijken van medelijden.
De wereld is zo vergroeid met de gedachte dat mensen op de wereld komen om andere mensen op de wereld te zetten dat geen kinderen hebben als abnormaal of toch minstens afwijkend wordt gezien. Toegegeven, de laatste jaren komt hier verandering in omdat meer en meer jonge mensen ervoor kiezen geen kinderen te krijgen. Toch blijven ook zij in heel wat gevallen geconfronteerd met het onbegrip van vrienden en familie. “Jullie hebben het zo goed samen, het zou toch zonde zijn dat er geen kindjes komen”, “Jullie willen toch niet eenzaam oud worden.”, “Het leven heeft toch weinig betekenis als je niks kan doorgeven aan je kinderen, waarom doe je dan alles wat je doet?”, zijn maar enkele van de standaardzinnen die bewust kinderloze mensen vaak te horen krijgen.
Die zinnen worden meestal, na onhandig gebruik tegen iemand die geen kinderen kan krijgen, netjes opgeborgen. Helaas worden die dan dikwijls wel vervangen door: “Kinderen hebben is ook niet alles hoor. Ik heb nog nauwelijks tijd voor mezelf”, “Weten wat ik nu weet, ik zou er misschien niet eens meer aan beginnen”, “Kunnen we niet wisselen, jij hebt toch een veel rustiger leven!” of de nog straffere versies, zoals “Jij hebt tenminste de zorg niet dat je kinderen ziek worden of verongelukken”, “Toch tof zoveel geld kunnen uitsparen op een vakantie, wij zijn met de kinderen altijd verplicht om in het hoogseizoen te gaan!”. Onhandig is een goeie omschrijving voor de eerste mooie volzinnen maar laat ons de laatste vooral lomp noemen.
Gelukkig zijn veel mensen iets discreter en denken ze meer na voor ze iets zeggen. Op die manier krijgen mensen die kinderloos zijn bovenstaande volzinnen niet elke dag naar hun hoofd geslingerd. Sommige mensen vervallen helaas ook in het omgekeerde. Ze gaan fluisteren als ze over hun kinderen praten en de kinderloze collega in de buurt komt. Ze excuseren zich telkens er iets over kinderen wordt gezegd in het bijzijn van een kinderloos familielid of ze wijzen iemand die iets over kinderen zegt er duidelijk op dat er niet teveel over kinderen moet worden gepraat want dat “dat voor sommigen een heel gevoelig onderwerp is”. Dat is allemaal ook weer niet nodig.
Is het moeilijk om goed te doen voor iemand die kinderloos is? Misschien wel, zeker voor iemand die ongewenst kinderloos is. Toegegeven, teveel over kinderen praten is voor die mensen helemaal niet fijn maar je hoeft heus ook niet te gaan fluisteren of zelfs helemaal niks meer over de kinderen te zeggen. Dat zou heel vreemd over komen. Kinderloze vrienden of collega’s beseffen immers als geen ander hoe graag jij jouw kinderen ziet. Vergeet vooral niet dat zij er meestal al heel veel voor over hebben gehad om net als jij kinderen te krijgen.
Hoe kan je dan wel omgaan met hen en weten wat zij aankunnen en wat niet, wat hen stoort en wat niet? Heel simpel, stel gewoon de vraag als je twijfelt. Vraag hen of het hen stoort dat je over de kinderen praat, zeg hen dat ze jou er gerust mogen op wijzen als je heel veel over de kinderen praat en hen dat moeilijk valt. Als je ziet dat iemand die (voorlopig nog) kinderloos is het moeilijk heeft, vraag dan heel even of hij of zij wil praten. Waarschijnlijk heb jij helemaal geen kaas gegeten van IUI of IVF en wordt je tureluurs van de namen van de hormonenspuiten en andere medicatie maar weet dat dat allemaal geen probleem is en dat alleen al een luisterend oor van onschatbare waarde is.
Als de persoon het echt heel moeilijk heeft en zich wat afsluit, probeer dan geen “muren” te slopen. Midden in zo’n zware behandeling of net na een, helaas mislukte, behandeling heeft de persoon of het koppel misschien nood aan stilte en rust. Laat alleen even weten dat je er bent als zij dat nodig hebben.
Als het integendeel iemand of een koppel is dat net behoefte heeft aan praten, wees dan weer dat luisterend oor. Je echt inleven zal je moeilijk kunnen als je zelf niet via het behandelingscircuit bent gegaan maar luister en toon interesse. Als mensen het nodig hebben te praten over wat ze allemaal meemaken zullen ze het heus niet erg vinden dat je hen vraagt hoe die “pick up” van eicellen nu precies in zijn werk gaat en of het klopt dat je je sperma moet produceren in een kamertje gevuld met pornobladen. Mocht je toch te ver gaan zullen ze je daar wel op wijzen zonder je verwijten te maken of de banbliksems toe te sturen.
Eigenlijk is er maar één goeie manier om met mensen zonder kinderen, vooral dan zij die er echt wel heel graag hadden gewild, om te gaan: doe gewoon! Je kinderen zijn niet je enige interesse in je leven, toch? Praat over alles waar je mee bezig bent. Is er misschien niet je job, je huis, je verbouwingen, je nieuwe auto, de reis die je aan het voorbereiden bent, de kopzorgen met ouders, grootouders…? Voldoende “dingen des levens” om over te praten zonder dat je kinderen steeds op het voorplan moeten komen en zonder dat het een onnatuurlijk gesprek wordt. Ga met die vriend of vriendin of dat koppel ook nog eens een glas drinken of iets eten zonder kinderen in de buurt. Dat onderhoudt jullie vriendschap en geeft jou of jullie ook nog eens een rustige avond waarop je alleen maar moet genieten en niet voortdurend moet kijken wat de kinderen uitspoken of waarom er nu weer ruzie is of tranen vloeien.
Omgekeerd ken je misschien een kinderloze vriend of vriendin of een bevriend koppel dat er voor open staat om af en toe te komen babysitten. Zorg er natuurlijk voor dat je dat zeker bent en dat jullie dat eerst goed hebben doorgesproken. Als het zo is hebben de kinderen zeker een fijne dag of avond, kunnen jullie volop genieten van jullie activiteiten zonder kinderen en zijn de kinderloze vrienden gelukkig met het bijzondere contact met jouw kinderen en het goede gevoel dat zij hier aan over houden.
Kinderlozen kneusjes?? Nee helemaal niet, de beste vrienden die je je kunt inbeelden als er maar wederzijds respect en een luisterend oor is.
